Derneğin Adı
Madde 1
Derneğin adı Türkçe “Uluslararası Çalışmalar ve Güvenlik Araştırmaları Derneği”, İngilizce “International Studies and Security Research Association”dır. Dernek ismi Türkçe “UÇGA” ve İngilizce “ISSR” harfleriyle kısaltılabilir. Derneğin şubesi açılmayacaktır.
Derneğin Merkezi, Temsilcilik Açma ile Araştırma Merkezleri
Madde 2
- Derneğin merkezi Ankara’dadır.
- Derneğin adresi Aşağıyurtçu Mah. Florya Sokak No 14, 06815-Etimesgut/Ankara’dır.
- Dernek merkezinin başka bir şehre nakli, Yönetim Kurulunun teklifi ve Dernek Genel Kurulu tarafından “dernek üyelerinin 2/3 çoğunluğu” ile alacağı kararla mümkündür.
- Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla Yönetim Kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, Yönetim Kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, Dernek Genel Kurulunda temsil edilmez.
- Yönetim Kurulunun alacağı kararla; gerekli görülen yerlerde “araştırma merkez”(ler)i açılabilir ya da kapatılabilir. Araştırma merkez(ler)i Dernek Genel Kurulunda “mevcudun basit çoğunluğu” ile alınacak kararla kapatılabilir.
Derneğin Amaçları
Madde 3-Dernek, siyasal, toplumsal, ekonomik, teknolojik, sosyal, kültürel, uluslararası ilişkiler, güvenlik, eğitim ve ilişkili alanlarda ulusal ve uluslararası düzeyde akademik çalışmalar yürütmek, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunmak ve ilgili alanlarda toplumsal katkılar üretmek amacı ile kurulmuştur.
Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri
Siyasal, uluslararası ilişkiler, tarih, güvenlik, eğitim, toplumsal, ekonomik, teknolojik, sosyal, kültürel ve ilişkili alanlarda;
- Çalışmalar yürütmek; bu alanlarda çalışanları bir araya getirmek, bu kişilerin birbirlerinin çalışmalarından haberdar olmalarını ve bilgi ve deneyimlerini paylaşmalarını sağlamak;
- Çalışmalar yürütenleri destekleyecek faaliyetlerde bulunmak;
- Mühendislik, Ziraat, Gıda, Çevre, İklim, Turizm, Hukuk ve Sağlık Bilimleri gibi diğer bilimsel disiplinlerle etkileşim halinde “interdisipliner” ve “transdisipliner” çalışmalar yürütmek;
- Kamuoyu bilgilendirme faaliyetlerinde bulunmak; kongre, sempozyum, seminer, konferans, panel vb. organizasyonları (çevrimiçi dahil) yapmak; ücretli ve ücretsiz kurslar (çevrimiçi dahil) ve eğitim programları düzenlemek;
- Kamuoyu araştırmaları yapmak, anketler düzenlemek, sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmak;
- Faaliyet gösteren ulusal veya uluslararası kişi, kurum, kuruluş, sendika, dernek ve vakıflar gibi sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için platformlar oluşturmak, işbirliği yapmak ve/veya ortak çalışmalarda bulunmak;
- Her türlü telif eser yarışmaları düzenlemek, ödül vermek; TV, radyo, dergi, gazete veya internet üzerinden, sosyal medya ve benzeri platformlarda yayın yapmak, bu alanlardaki ilgili çalışmaları desteklemek; projeler üretmek, üretenlere destek olmak;
- Ulusal ve uluslararası düzeyde yürütülen çalışmaları ve sahada çalışanları tanıtıcı her türlü faaliyette bulunmak;
- Eğitim, araştırma, çalışma, uygulama, standartları saptamak ve benzeri oluşumlara katkıda bulunmak veya bunları bizzat belirlemek;
- Gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları açık kaynaklardan temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak;
- Kâr amacı gütmeden Derneğe gelir sağlamak amacıyla yasal mevzuatta izin verilen faaliyetlerde bulunmak;
- Toplumsal farkındalığa katkıda bulunmak, eğitim bursları vermek ve verilmesine aracı olmak;
- Kitap, dergi, rapor, broşür, gazete, bülten, bilgi notu, çalışma notları gibi neşriyatları basılı ve/veya elektronik olarak yayımlamak, ulusal ve uluslararası medya kuruluşlarına (gazete, dergi, televizyon kanalları, internet siteleri vb.), her türlü yazılı ve görsel medyaya görüş vermek ve/veya programlarına katılmak, radyo ve televizyon programları yapmak ve siyasal, toplumsal, ekonomik, teknolojik sosyal, kültürel ve ilişkili alanların gelişimine katkı sağlamak;
- Ulusal veya uluslararası kurum ve kuruluşların (kamu kurumları dâhil) fonlarından faydalanarak, Türkiye’nin siyasal, toplumsal, ekonomik, teknolojik sosyal, kültürel, güvenlik, uluslararası ilişkiler ve ilişkili alanların gelişimine, kalkınmasına katkı yapacak ulusal/uluslararası ortaklarla beraber ve/veya münferit projeler almak, hazırlamak, geliştirmek ve yürütmek ve bu amaç doğrultusunda bilimsel toplantılar düzenlemek, farkındalık yaratmak ve yayın yapmak;
- İlgili yasal, etik ve idari düzenlemelere uygun olmak koşuluyla, yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek;
- Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek;
- Dernek amaçlarının gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda yurt içinde ve yurt dışında vakıf kurmak, federasyon kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak, gerekli izin alınarak derneklerin kurabileceği tesisleri kurmak;
- Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek, sivil toplum örgütleri veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak;
- Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve mer’i mevzuatla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak;
- Bu maddede sıralanan amaçların gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek;
- Amacın gerçekleştirilmesi maksadıyla gerek görülmesi halinde 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek;
- Amaçlara uygun ihtiyaç duyulan ve kanunların yasaklamadığı her türlü faaliyetlerde bulunmaktır.
İkinci Bölüm
Derneğe Üye Olma, Üyelikten Çıkma ve Çıkarılmanın Şart ve Şekilleri
Üyelik
Madde 4
Siyasal, toplumsal, ekonomik, teknolojik tarih, güvenlik, uluslararası ilişkiler ve ilişkili alanlarda çalışan; fiil ehliyetine sahip, dernek tüzüğünde yer alan amaçları benimsediğini ve üyelik aidatını yükümlendiğini yazılı olarak dernek yönetimine bildirmiş herkes, 5253 sayılı Dernekler Kanunu ve Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen sürekli ve süreli hak yoksunluğu veya hak sınırlaması kapsamında kalmak koşulu ve dernek Yönetim Kurulunun basit çoğunlukla alacağı kararla Derneğe üye olabilir.
Dernek Yönetim Kurulu, üyelik için yapılacak yazılı müracaatları başvuruyu takip eden en çok otuz gün içinde Yönetim Kurulu toplantısında değerlendirip, üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlayarak sonucu müracaat sahibine yazı ile duyurmak zorundadır. Üyelik başvurusunun reddi halinde, “giriş aidatı” en geç 10 iş günü içerisinde üyelik başvurusunda bulunan “Gerçek” ya da “Tüzel” kişilere iade edilir.
Onursal Üyeler
Madde 5
Gerçek ya da Tüzel kişiler;
- Yürüttükleri faaliyetler ve/veya çalışmalarla; Türkiye, Avrupa ve/veya Dünya’ya Ekonomik, toplumsal, siyasal, teknolojik güvenlik ve kültürel alanlarda katkı sağladığı düşünülenler; en az 5 dernek üyesinin teklifi ve Yönetim Kurulunun oybirliğiyle alacağı kararla Derneğe “onursal üye” olabilirler.
- Doğrudan siyasal, toplumsal, ekonomik, teknolojik ve ilişkili alanlarda da çalışmasalar bile, yürüttükleri faaliyetlerle alana katkıda bulunan kişiler de, en az 5 dernek üyesinin teklifi ve Yönetim Kurulunun oybirliğiyle Derneğe onursal üyeliğine kabul edilebilirler.
- Onursal üyeler giriş ve yıllık aidatlardan muaftırlar; Genel Kurulda toplantı ve müzakerelere iştirak etme hakkına sahip olmakla birlikte oylamalara katılamazlar.
Üyelikten Çıkma
Madde 6
Dernek üyeliğinden ayrılmak isteyenler, Yönetim Kuruluna yapacakları yazılı bildirim ile Dernek üyeliğinden ayrılmış olurlar.
Üyelikten Çıkartılma
Madde 7
- Dernek üyesi iken “medeni haklarını kullanma yetkisini ve yetisini kaybettiği” ya da “yüz kızartıcı suç işlediği” iç hukuk yollarının tüketilmesi sonucu sabit olanların üyeliği; yönetim kurulunca tespiti halinde doğrudan sonlandırılır.
- Yazılı ya da sözlü ikazlara rağmen, Üyelik aidatını altı ay içinde ödemediği Dernek Yönetim Kurulu tarafından tespit edilenlerin, üyeliği Yönetim Kurulunun basit çoğunlukla alacağı karar ile sonlanır. Üyelik kaydı Yönetim Kurulunca silinenlerin Genel Kurula itiraz hakları vardır. Dernek Genel Kurulunun, mevcudun basit çoğunluğu ile alacağı karar kesindir.
Üyelerin Hakları
Madde 8
Dernek üyeleri eşit haklara sahiptir. Her üye Genel Kurulda bir oy hakkında sahiptir. Üye oyunu bizzat kullanmak zorundadır. Onursal üyelerin oy kullanma hakları yoktur.
Üçüncü Bölüm
Dernek Organları
Madde 9
- Dernek, Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu adlı organlardan oluşur.
- Yönetim Kurulunun basit çoğunlukla alacağı kararla bu organların dışında komisyon, komite, alt komite, çalışma grupları ve benzeri yapılar kurabilir.
Genel Kurulun Kuruluş Şekli
Madde 10
Genel Kurul, derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.
Genel Kurulun Toplantı Zamanı
Madde 11
- Olağan Dernek Genel Kurulu; üç yılda bir, ekim ayında, Yönetim Kurulunca belirlenecek bir tarih, yer ve saate toplanır.
- Dernek Genel Kurulu, Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.
- Genel Kurul toplantıya Yönetim Kurulunca çağrılır. Denetleme Kurulunun veya Dernek üyelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine Yönetim Kurulu, Genel Kurulu bir ay içerisinde toplantıya çağırmazsa, Denetleme Kurulu ve toplantı isteğinde bulunan üyelerden birinin müracaatı üzerine mahalli sulh hâkimi duruşma yaparak dernek üyeleri arasında üç kişilik bir heyeti, Genel Kurulu toplamaya çağırmakla görevlendirilir.
Genel Kurul Çağrı Usulü
Madde 12
Genel kurul yapılmasına ilişkin alınan yönetim kurulu kararında ve genel kurul ilanında genel kurulun yapılacağı yöntem “fiziki” ya da “elektronik ortamda” belirtilir.
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Genel Kurulun Toplantı Yeri
Madde 13
Genel Kurul toplantıları dernek merkezinin bulunduğu yerde veya Yönetim Kurulunun uygun göreceği başka yerde ya da mevzuata uygun gerekli alt yapı oluşturulduğunda elektronik ortamda yapılır.
Genel Kurulun Toplantı Yeter Sayısı
Madde 14
Genel Kurul, katılma hakkı bulunan üyelerinin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde 2/3’ünün katılımıyla toplanır. Çoğunluğun sağlanamaması nedeniyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak bu ikinci toplantıya katılan üye sayısı dernek Yönetim ve Denetleme Kurulları üye tam sayısı toplamının iki katından az olamaz.
Genel Kurul Toplantısının Yapılış Usulü
Madde 15
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Elektronik Ortamda yapılan Toplantılar
Madde 16
Dernek Genel Kurul ve Dernek Yönetim Kurulu toplantılarını elektronik ortamda da yapabilir.
- Dernek;
* Elektronik ortamda yapılan toplantıları, meri mevzuata göre uygun görülüp onaylanan elektronik sistemler üzerinden yapar,
* Söz konusu sistemlere işlenecek verileri, Kişisel Verilerin Korunması Kanununun ilgili hükümlerine uygun olarak işler ve muhafaza eder,
* Elektronik ortamda alınacak Yönetim Kurulu kararları fiziksel ortamda tutulan yönetim kurulu karar defterinden ayrı olarak tarih ve sıra sayısı ile elektronik ortamda saklar,
* Elektronik ortamda gerçekleştirilen toplantılara ilişkin her türlü bilgi, belge ve kaydı muhafaza eder,
* Kullanılacak elektronik sistemlerin, fiziki ortamda yapılan toplantılardaki divan oluşturma, oylama, söz alma, önerge verebilme ve benzeri tüm işlemlerin elektronik ortamda da yapılabilmesini sağlayan tasarım, yedekleme ve mevzuata uygun arşivleme kapasitesine; yetkisiz erişimlere ve saldırılara karşı gerekli ağ ve sistem güvenliğine sahip olmasını sağlar.
- Meri mevzuatta ve Tüzükte yer alan genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarının fiziki ortamda gerçekleştirilmesine yönelik bütün usul ve esaslar elektronik ortamda yapılan toplantılar için de geçerlidir.
- Elektronik ortamda yapılacak genel kurul veya yönetim kurulu toplantılarına katılacak üyeler, sisteme, güvenli elektronik imza veya iki faktörlü kimlik doğrulama sistemi kullanarak giriş yaparlar.
- Fiziki ortamda gerçekleştirilen toplantıların mevzuata aykırı yapılması durumunda uygulanan yaptırımlar elektronik ortamda yapılan toplantılar için de geçerlidir.
Genel Kurul Toplantısında Görüşülecek Hususlar
Madde 17
Genel Kurul toplantısında yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda biri tarafından görüşülmesi istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 18
Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir. Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir. Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür ve yetkileri kullanır. Aşağıda yazılı hususlar Genel Kurulda görüşülüp karara bağlanır.
- Dernek organlarının seçilmesi,
- Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
- Yönetim ve Denetleme Kurulları raporlarının görüşülmesi, Yönetim Kurulunun ibra edilmesi,
- Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
- Yönetim Kurulunca dernek çalışmalarıyla ilgili hazırlanan yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirerek onaylama,
- Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması-kiralanması veya mevcut taşınmaz malların satılması-kiralanması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
- Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
- Bu tüzüğün madde 3’ünde belirtilen Dernek amaçlarının gerçekleştirilmesi için gerekli olan kararları almak,
- Derneğin feshedilmesi,
- Yönetim Kurulunca gösterilen diğer teklifleri inceleyip karara bağlamak.
Genel Kurulda Oy Kullanma ve Karar Nisabı
Madde 19
Genel Kurul kararları toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Her üyenin bir oyu vardır. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır. Seçimlerde gizli oy açık tasnif usulü uygulanır. Gizli oylamada, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtlar veya oy pusulaları kullanılır. Tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları ancak toplantıya katılan üyelerin 2/3 çoğunluğuyla alınır.
Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar
Madde 20
Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının kanunda yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.
Yönetim Kurulu
Madde 21
- Yönetim Kurulu toplantıları “fiziki” ya da “elektronik ortamda” yapılabilir.
- Beş asil ve beş yedek üyeden oluşacak Yönetim Kurulu üyeleri Genel Kurul tarafından seçilir. Seçimler gizli oy ve açık tasnif usulü ile yapılır. Asil üyeliklerde boşalma olduğu takdirde yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur. Yönetim Kurulu üye sayısının basit çoğunluğuyla toplanır. Kararlar, aksi belirtilmedikçe, toplantıya katılan üyelerin yarıdan bir fazlasının olumlu oyuyla alınır. Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, sayman ve üye’yi belirler.
- Yönetim Kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.
* Derneği temsil etmek, gerekli gördüğü hallerde kamuoyunu bilgilendirmek veya bu hususta dernek üyelerine gerekli hizmetlerin yerine getirilmesi için yetki vermek;
* Derneğin gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak Genel Kurula sunmak;
* Derneğin çalışmalarıyla ilgili yönetmelikleri hazırlayarak Genel Kurulun onayına sunmak;
* Genel Kurul yetkisiyle taşınır ve taşınmaz mal satın almak veya kiralamak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak veya kiraya vermek, bina veya tesis inşa etmek, devlet tahvili, hazine bonosu veya her nevi tahvil veya hisse senedi satın almak;
* Kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin, ipotek veya aynı haklar tesis ettirmek;
* Derneğin amaçlarını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak;
* Her faaliyet yılı sonunda derneğin yıllık bilanço ve Yönetim Kurulu çalışmalarını açıklayan raporu düzenleyerek Denetim Kuruluna sunmak;
* Bütçedeki fonlar ve maddeler arasında aktarmalar yapmak;
* Derneğe üye alınmasına veya üyelikten çıkarılmasına karar vermek;
* Karar verilen kongre, konferans, sempozyum, panel vb. toplantılarla, sertifika, kurs, eğitim ve seminer programlarının organizasyonunu yapmak, yaptırmak.
Yönetim Kurulunun Yedek Üyelerle Tamamlanamaması
Madde 22
Yönetim Kurulu üye sayısı boşalmalar nedeniyle yedeklerin getirilmesinden sonra üye tam sayısının yarısından aşağı düşerse, Genel Kurul mevcut Yönetim Kurulu üyeleri veya Denetleme Kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır. Çağrının yapılmaması halinde dernek üyeleri arasından seçeceği üç kişiyi bir ay içinde Genel Kurulu toplamakla görevlendirilir.
Denetleme Kurulu
Madde 23
Denetleme Kurulu üç asil ve üç yedek olmak üzere Genel Kurulca seçilir.
Denetleme Kurulunun görevleri şunlardır:
- En geç altı ayda bir derneğin bütün hesap ve işlemlerini, Yönetim Kurulunun işlem ve faaliyetlerini ve derneğin mali durumunu incelemek ve denetlemek.
- Denetleme sonucu düzenlenecek raporları Yönetim Kuruluna ve Genel Kurul toplantısından önce hazırlanacak yıllık raporları Genel Kurula sunmak.
- Gerektiğinde Genel Kurulu toplantıya çağırmak.
Organlara Seçilenlerin İdareye Bildirilmesi
Madde 24
Genel Kurulca yapılan seçimi izleyen otuz gün içinde Yönetim Kurulu başkanı tarafından Yönetim ve Denetleme Kurulları ile derneğin diğer organlarına seçilen asil ve yedek üyelerin ad ve soyadları, baba adları, doğum yeri ve tarihleri, meslekleri ve ikametgâhları dernek merkezinin bulunduğu yerin en büyük amirliğine yazıyla bildirilir.
Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği
Madde 25
Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir. Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
Dördüncü Bölüm
Mali Hükümler
Üyelerin Ödeyecekleri Yıllık Aidat Miktarının Belirlenme Şekli
Madde 26
Giriş aidatı ve yıllık aidat Genel Kurul tarafından belirlenir.
Derneğin Gelir Kaynakları
Madde 27
Derneğin gelir kaynakları şu kalemlerden oluşur:
- Üyelerden toplanan aidat;
- Dernekçe düzenlenen faaliyetlerden sağlanan gelirler;
- Dernek tarafından yayınlanan eserlerin satışından ve telif haklarından elde edilen gelirler;
- Dernek tarafından tertiplenen eğitsel, kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetlerden sağlanan gelirler;
- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler;
- Dernek amaçlarını gerçekleştirmek için yapılan faaliyetler ile ortak veya tek başına yürütülen projelerden elde edilen gelirler;
- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar;
- Derneğin gerçekleştireceği projeler, eğitim programları, danışmanlıklar ve telif gibi faaliyetler için tahsil edilecek bedeller;
- Derneğe, yardım toplama mevzuat hükümlerine uygun olarak makbuz mukabili yapılan bağışlar ve yardımlardan oluşur. Dış ülkelerdeki gerçek ve tüzel kişilerden veya diğer kuruluşlardan yardım alabilmek için önce Mülki Amirliğe bildirilmesi gerekmektedir.
Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler
Madde 28
Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.
Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın Yönetim Kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Kayıt Usulü
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Dernekler aşağıda yazılı defterleri tutarlar.
- İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
* Karar Defteri: Yönetim Kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
* Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
* Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
* İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
- Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
* (1) bendinin a, b ve c alt bentlerinde kayıtlı defterleri bilanço esasında defter tutan dernekler de tutarlar.
* Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanunun Hazine ve Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Yukarıda sayılan defterlerden yevmiye defteri, büyük defter ve tutulması durumunda envanter defteri bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak şartı ile elektronik ortamda tutulmalarına ilişkin Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığınca çıkarılan tebliğlerde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde, diğer defterler ise Bakanlıkça oluşturulan veya izin verilen yazılımlar kullanılarak elektronik ortamda da tutulabilir.
Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç), kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri
Madde 29
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği buluna) “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu” gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Bu belgeler; Dernekler Yönetmeliği Ek-13, Ek-14 ve Ek-15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Yetki Belgesi
Yönetim kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği Ek-19’da yer alan) “Yetki Belgesi” dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yönetim kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir.
Yetki belgelerinin süresi yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek yönetim kuruluna bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi yönetim kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
Beyanname Verilmesi
Madde 30
Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de bulunan) “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından doldurarak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahallin mülki idare amirliğine verilir.
Bildirim Yükümlülüğü
Madde 31
Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek-3’te yer alan) Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine verilir. Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; genel kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde mülki idare amirliğine verilir.
Taşınmazların Bildirilmesi
Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi
Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunulur.
Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Değişikliklerin Bildirilmesi
Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Temsilcilik Açma
Madde 32
Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez.
Derneğin Harcamaları
Madde 33
Derneğin bütün harcamaları Yönetim Kurulu kararıyla yapılır. Ancak ivedi durumlarda başkan, Yönetim Kurulunca önceden belli edilecek harcamaları kendiliğinden yapabilir. Bu şekilde yapılan harcamalar ilk Yönetim Kurulu toplantısında karara bağlanır. Derneğin paraları bir bankada dernek adına açılacak hesaplarda saklanır. Bu hesaptan para çekmek veya bir yerden bir yere para göndermek başkan veya başkan vekili ile Yönetim Kurulu tarafından usulünce yetkilendirilen kişilerin imzasıyla mümkündür.
Derneğin Borçlanma Esasları
Madde 34
Dernek, Dernekler Borçlar Kanunu ve ilgili yasal mevzuat çerçevesinde borçlanabilir.
Beşinci Bölüm
Genel Hükümler
Derneğin İç Denetim Şekilleri
Madde 35
Derneğin iç denetimi, Dernekler Kanunu ve dernek tüzüğüne göre Denetleme Kurulu tarafından gerçekleştirilir.
Derneğin Feshi Halinde Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Madde 36
Genel Kurul, derneğin feshine her zaman karar verebilir. Fesih kararı verebilmesi için tüzüğe göre Genel Kurula katılma hakkı olan dernek üyelerinin en az üçte ikisinin toplantıda hazır bulunması şarttır. İlk toplantıda bu çoğunluğun sağlanmaması durumunda üyeler ikinci toplantıya çağrılır. İkinci toplantıya katılan üye sayısı Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Feshe ilişkin kararın, toplantıda hazır bulunan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla verilmesi zorunludur. Derneğin feshi Yönetim Kurulu tarafından mahallin en büyük mülki amirine yazıyla bildirilir. Fesih kararıyla birlikte derneğin mal varlığının Genel Kurulun alacağı karar doğrultusunda tasfiyesi yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Uluslararası Çalışmalar ve Güvenlik Araştırmaları Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
Hüküm Eksikliği
Madde 37
Tüzükte açık hüküm bulunmayan hallerde 5253 sayılı Dernekler Kanunu ve bu Kanunda hüküm bulunmayan durumlarda ise 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri uygulanır.
Derneğin Tüzel Kişiliği
Madde 38
Dernek, işbu tüzük ve kuruluş bildirgesinin mahalli amirliğine verilmesiyle tüzel kişilik kazanır.